Στο εξώφυλλο του βιβλίου το Δημαρχείο με το ρολόι και ο πρώτος ναός της Αγίας Τριάδας το 1900, από καρτ-ποστάλ της εποχής(Ιστορικό Αρχείο Δήμου Πειραιά)
Ξεχωριστή αισθάνθηκα τη χαρά όταν κράτησα στα χέρια μου και άρχισα να φυλλομετρώ το βιβλίο που εικονίζεται πιο πάνω με τίτλο "Ο Πειραιάς στη Νεοελληνική Λογοτεχνία".
Το θεωρώ ξεχωριστό και ιδιαίτερο αφού είναι το αποτέλεσμα Πολιτιστικού Εκπαιδευτικού Προγράμματος που πραγματώθηκε από μια ομάδα μαθητών της Β΄τάξης Λυκείου από την Ιωνίδειο Σχολή Πειραιά. Υπεύθυνος καθηγητής τόσο για την υλοποίηση του προγράμματος όσο και για την όλη επιμέλεια του βιβλίου είναι ο κ. Στρατής Μαϊστρέλλης δρ. φιλολογίας που έλκει την καταγωγή από την Αγιάσο της Λέσβου.
Οι μαθητές δημιούργησαν μια λέσχη ανάγνωσης και έχοντας ως τόπο συνάντησης τη βιβλιοθήκη του Σχολείου συζητούσαν για τα λογοτεχνικά βιβλία με θέμα τον Πειραιά.
"Το βιβλίο είναι μία κατά το δυνατόν αντιπροσωπευτική ανθολόγηση κειμένων που γράφτηκαν για τον Πειραιά από συγγραφείς του 19ου και 20ου αιώνα. Παρακολουθεί την πορεία της πόλης από την αναγέννησή της, περίπου στα μέσα του 19ου αιώνα, μέχρι σήμερα. Κινείται στον άξονα του χρόνου και περιλαμβάνει περιγραφές της πόλης, αναφορές και μαρτυρίες από την καθημερινή ζωή σε όλες τις διαστάσεις της " αναφέρει μεταξύ άλλων στην εισαγωγή που κάνει στις σελίδες υποδοχής του βιβλίου ο κ. Μαϊστρέλλης.
Μέλπω Αξιώτη,Ηλίας Βενέζης, Νικηφόρος Βρεττάκος, Πηνελόπη Δέλτα, Νίκος Καββαδίας, Μ. Καραγάτσης, Φώτης Κόντογλου, Μένης Κουμανταρέας, Κώστας Μουρσελάς, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Διδώ Σωτηρίου, Γιάννης Τσαρούχης, Γιάννης Ψυχάρης, είναι κάποια από τα ονόματα που αποτελούν αντιπροσωπευτικό δείγμα των συγγραφέων που ανθολογούνται στο βιβλίο και των οποίων τα βιογραφικά σημειώματα επιμελήθηκε η φιλόλογος Μαρία Πάλμου.
1847, Η Ιωνίδειος ξεκινά τη λειτουργία της ως Ελληνικό Σχολείο.
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Παύλος Νιρβάνας, Σπύρος Μελάς, Λάμπρος Πορφύρας, Δ. Βουτυράς, Γεράσιμος Βώκος, Απ. Καμπάνης, Αλέξανδρος Πάλλης, Παντελής Χορν, Αιμίλιος Βεάκης, μερικά από τα ονόματα των πρώτων μαθητών της Ιωνιδείου.
Το σχολείο σήμερα.
"...Είναι πολλά χρόνια, μπορεί και τριάντα, που δεν ξαναπήγα σε κείνη τη γειτονιά. Την άφησα έτσι-μέσα στη θύμηση μέσα στα δάκρυα. Να μένει απείραχτη από τον καιρό και να τη συλλογιέμαι, σαν παίρνε να χειμωνιάζει, κάτου από τα φώτα, που ανάβει ένα ένα ο φανοκόρος με το μαγικό του ραβδάκι.
Ολόγυρα στην εκκλησιά ήταν μια διπλή σειρά πιπεριές, που τις πιλάτευε όλη νύχτα ο άνεμος. Κρύωνων μέσα στα καλοκαιρινά τους φύλλα οι πιπεριές κι όλο κουνούσαν τα κλαδιά τους συλλογισμένες.Ώρες ώρες νόμιζες, πως θα ταξίδευαν σ΄άλλα μέρη , έγερναν όλες κι άπλωναν τα χέρια η μια στην άλληκι οι δεντροστοιχίες ανατρίχιαζαν και λες και ξεκινούσαν και κατηφόριζαν προς τη λασπερή δημοσιά, που περνούσε ανάμεσα στις φάμπρικες, μα και πάλι απόμεναν στον ίδιο τόπο και κάθονταν ήσυχες ήσυχες σα να μην τις είχε κανένας άνεμος συνεπάρει..."
γράφει και ξεκινά το απόσπασμα "Φάμπρικες και τσιμινιέρες" του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου από το "Χαμοζωή"εκδ. Αστήρ, 1992 που ανθολογείται και διάλεξα για να κλείσει την αναφορά στο βιβλίο.
Μαζί, νιώθω την ανάγκη να εκφράσω αμέτρητες ευχαριστίες στον καλό φίλο Γιώργο Κρητικό που μας χάρισε αυτό το τόσο ξεχωριστό και ιδιαίτερο βιβλίο.
Μαριάνθη Βάμβουρα-Γιάνναρου.